نورپردازی در دکوراسیون داخلی


تاثیر نورپردازی در دکوراسیون داخلی

استفاده و طراحی درست نور در فضاهای داخلی می‌تواند به ایجاد فضایی غنی تر، آرامش‌بخش تر، زیباتر و با آسایش بیشتر فراهم نماید و تغییرات نور طبیعی در ساعات مختلف روز و فصول متفاوت اثر روحی و روانی انکار ناپذیری بر انسان دارد که متاسفانه نور پردازی مصنوعی ظرافت‌های نور طبیعی را ندارد و در تمام ساعات و فصول سال یکنواخت می‌باشد.‌
نورپردازی عاملی فعال در معرفی فضاست؛ تنها ضرورت  فیزیکی نیست بلکه ارزش روانشناختی آن در محیط زندگی به گونه‌ای است که  قادراست از لحاظ بصری به فضا وسعت ببخشد و انواع متفاوتی از محیط‌های پیرامونی را خلق کند و این معماری است که در عصرها و دوران‌ها جستجو کرده تا نور را با تمام خاصیت حیات بخشش به دقت در دام خود اسیر کند و  با کمک آن مناسبات جدیدی برای اشیاء و تعریف جدیدی برای زندگی به وجود آورد. به عبارت دیگر هنر معماری تصفیه و تمرکز نور در فضای زندگی آدمی است. با کمک نور می‌توان گونه‌ای از معماری را طراحی و سازماندهی کرد که بتواند امکان تجربه میزانی از تاثیرپذیری از یک فضا به منظور نیل به یک آرامش نسبی ذهنی را فراهم آورد.[1]

دانشمندان بر این عقیده اند که قرار گرفتن در معرض نور خورشید از تولید هورمون ملاتونین (melatonin) در خون جلوگیری به عمل می‌آورد و به همین جهت است که افرادی که به سندرم افسردگی فصلی  (Seasonal Affective Disorder) مبتلا هستند، در فصول سرد میزان قابل توجهی از سطح هورمون ملاتونین خون شان که رابطه مستقیمی با وضعیت روحی و ایجـاد  اضطراب در آنها دارد بالا می‌رود. لذا برای درمان آن، بیماران را در معرض نورهای شدید مصنوعی و تقریباً 10 برابـر بیشـتر از آنچه به طور معمول در مجاورت آن قرار می گیرند مواجه می‌سازند.[2]

نورپردازی در طراحی دکوراسیون داخلی

اگر برای اولین بار در فضایی وارد شوید  با توجه به شدت و ضعف نور‌ها و رنگ آنها، می‌توانید به سرعت ورودی‌ها، پلکان و راهروها، سالن‌های اصلی، سرویس‌های بهداشتی، را شناسایی کنید.‌
نورپردازی هیچ فضایی در حالت کلی نمی‌تواند بر فضای دیگری ارجحیت داشته باشد مگر اینکه با توجه به شرایط شخصی، نورپردازی یک فضا را اولویت بخشیم.

تاثیر نورپردازی در دکوراسیون داخلی اتاق نشیمن و پذیرایی:

تنوع نور از نظر پراکندگی، شدت و ضعف و رنگ می‌تواند به جذاب و غنی شدن فضا کمک کند. اگر در نورپردازی یک اتاق نشیمن تنها به منبع نورزایی برای روشن کردن منطقه‌ای کوچک در محدوده مبلمان بسنده کنیم، دامنه دید افراد محدود شده و در نتیجه فضا حتی کوچکتر از آنچه هست به نظر می‌آید. استفاده از نور طبیعی در فضای نشیمن به زنده بودن فضا کمک می‌نماید اگر امکان استفاده از نور طبیعی را ندارید با استفاده انواع مختلف نورپردازی اعم از عمومی و موضعی و تاکیدی به ایجاد فضایی صمیمی و تامل برانگیز کمک نمایید در این راستا می­توانید از مشاوره رایگان کارشناسان گروه معماری آرامو دیزاین استفاده نمایید.

تاثیر نورپردازی در دکوراسیون داخلی نهار خوری:

چراغهای آویز بلند را روی میز نهار خوری قرار می‌دهند تا فضای اطراف میز زیباتر جلوه کند. در واقع، نور پردازی در ارتفاع پایین، اگر چه میز را به خوبی روشن می‌کند باعث خیرگی و کاهش بینایی می‌شود برای جلوگیری از آن منبع نور را مخفی انتخاب نمایید.

تاثیر نورپردازی در دکوراسیون داخلی آشپزخانه :

در آشپزخانه استفاده از نور طبیعی و منظره‌ی بیرون در اولویت است، ولی نور مصنوعی هم حتی در طول روز مهم و مفید است. روشنایی مطلوب را در زیر کابینت‌های دیواری، روی اجاق و درون قفسه‌ها پیش بینی می‌کنند. هنگام کار در آشپزخانه چشم مرتب به هر طرف نگاه می‌کند و از این جهت کاهش کنتراست نوری در ایجاد حس آرامش موثراست.

تاثیر نورپردازی در دکوراسیون داخلی اتاق خواب:

نور اصلی و کاربردی بهتر است در ارتفاعات پایین تر و به صورت موضعی باشد.این نور می‌تواند در ارتفاع بسیار پایین و حتی در نزدیکی سطح زمین یا بصورت غیر مستقیم و مخفی باشد تا اشعه مستقیم آن باعث خیرگی نشود. نوردهی موضعی و صحیح در بالای تخت خوابها از ویژگی‌های اتاق خواب است که مطالعه در شب را بسیار دلپذیر می‌کند.

– نور سقفی اتاق، زمانی که قصد استراحت یا دیدن فیلم را داریم می‌تواند بسیار تند و آزاردهنده باشد.
– در هر اتاق از ترکیبی از چند نوع نورپردازی گوناگون استفاده کنید تا جذابیت و زیبایی فضا بیشتر شود
– نور شمالی سرد و تمیز است اما نور جنوبی زرد رنگ و مستقیم است. فردی که همشیه در اتاق‌های رو به شمال است و تماس بسیار کمی با خورشید دارد و ممکن است احساس افسردگی و غم در او ایجاد شود .
– نور جنوبی نوری مطلوب که سایه و انعکاس ایجاد می‌کند و اجازه  می‌دهد که با حجم‌ها بازی شود و منظره زیبایی ایجاد می‌کند. نتایج روانی که این نور دارد با استفاده مناسب باعث احساس سرزندگی می‌شود.
– نور صبحگاهی که نور شرقی است می تواند به ایجاد فضایی مناسب جهت خوردن صبحانه در کنار خانواده کمک نماید نور صبح خنک‌تر است.

در محیط‌های شلوغ و بسیار متنوع که فضای کمی دارند برای روبه رو شدن با فضای روشن بهترین راه پنجره‌های سقفی است. ایجاد ایوان و فضاهای روشن شده با نور طبیعی سقف روش بازیابی آرامش ، سکوت و آسایش در یک محیط می‌باشد.
– نور پردازی یک فضای اداری ، گذشته از کاربردهای علمی ابزار تبلیغ و نمایش چهره‌ی شرکت باید به گونه ای طراحی  شود که در عین حال یک بافت بصری در جهت یابی به میهمانان کمک کند. همچنین نوردهی موضعی به گونه‌ای طراحی شود که نور سطح کار را تامین و از خیرگی جلوگیری نماید.

– نور موضعی در کنار پلکان، ضمن روشن کردن راه پلکان، جذابیت خاصی در رنگ‌های دیوار و کف پله‌ها ایجاد کرده اسـت، به نحوی که رنگ‌ها زنده‌تر و درخشان به نظر می‌رسند و جاذبه بصری فراوانی دارند.
– برای اتاق خواب کودک هم می توانید از کلیدهای دیمر استفاده کنید. این کار می تواند جو اتاق را طـوری تنظـیم کنـد کـه کودکان احساس خواب آلودگی کنند و راحت‌تر و زودتر به خواب بروند. نورپردازی قسمت‌های مختلف به خصوص راه پله‌ها که در حفظ ایمنی و سلامتی خانواده و میهمانان اهمیت بـه سـزایی دارد دارای اهمیت است.در اینجا ایمنی مهم‌تر از زیبایی است.

تکنیک‌های نورپردازی

  • چراغ‌های آویزسقفی (Ceiling pendant lights)
  • چراغ‌های گنبد سقفی (Ceiling dome lights )
  • فانوس سقفی / نورگیر (Ceiling lantern  skylight)
  • چراغ‌های فرو رفته سقفی (Ceiling recessed down lights )
  • تراک لایتینگ‌ها(Track lighting)
  • نور مخفی (Cove and coffer lighting)
  • دیوارکوب(Wall mounted lights)
  • نورپردازی کف (Floor lighting)
  • نورپردازی قفسه(Shelf lighting)
  • نورپردازی آبجکت (Object lighting)

چراغ‌های آویزسقفی celling pendant light

شاید ساده‌ترین شکل چراغ آویز ، یک لامپ منفرد باشد که روی یک سیم سایه دار آویزان است. هنگامی که تصمیم می‌گیرید از چه سایه‌ای استفاده اولین چیزی که احتمالاً به آن فکر می‌کنید  شکل و اندازه ی سایه است.
با این سایه  نور به سمت پایین و بدون تابش نور به سقف ایجاد می‌شود. این سایه فضای زیادی را ایجاد می‌کند که می‌تواند بهترین گزینه برای میز کار یا میز نهار خوری باشد.

Pendant light with solid shade open to the ceiling

این چراغ، نور را هم به سمت پایین و هم به سمت بالا پرتاب می‌کند.
اگر سقف شما دارای یک رنگ روشن باشد ،
هر نوری که روی سقف قرار بگیرد در اتاق منعکس می‌شود.

Pendant light with translucent shade

شید شفاف با توانایی تابش نور از اطراف
می‌تواند نور را به اطراف اتاق بتابد. این مورد احتمالاً بهترین گزینه برای نور عمومی از سقف است.

نوع مدرن از چراغ آویز به این شکل است که تعداد زیادی آویز کوچک در کنار هم قرار دهید تا یک لوستر تشکیل شود.

Multi-light pendant lights

دو نمونه‌ای که بیانگر این مدل از نورپردازی می‌باشند، کاملا سنتی هستند اما طرح‌های زیادی برای لوستر وجود دارد که می‌تواند با ظاهر مدرن امروزی سازگارتر باشد.

Multi-light pendant lights

در لوسترها از لامپ‌های کوچکی استفاده می‌شود که درخشش ملایمی ایجاد می‌کنند. برخی از لوسترها روی لامپ‌ها شید  دارند.بهتر است برای جلوگیری از تابش خیره کننده از لامپ‌های مات به جای شیت استفاده کنید.
این نوع از فانوس‌های شیشه‌ای در راهروها یا راه پله‌ها گزینه مناسبی هستند.

چراغ‌های گنبد سقفی Ceiling Dome Lights

یکی دیگر از وسایل روشنایی سقفی ساده، چراغ گنبد سقفی است. این مورد در اتاق‌هایی با سقف پایین مفید است.
می‌توانید گنبدی نیمه شفاف گنبدی شیشه ای با وجه‌هایی برش داده شده را برای درخشش نرم انتخاب کنید تا الگوی جالبی را در اطراف اتاق پرتاب کنید.

فانوس سقفی  نورگیر Ceiling lantern  skylight

یک لایت باکس معمولاً از چندین لوله فلورسنت تشکیل شده است که در پشت سطح شفاف نصب شده از سقف، قرار گرفته‌اند.
نور عمومی خوبی را فراهم می‌کند ، اما می‌تواند کمی سازمانی باشد.

چراغ‌های فرو رفته سقفی Ceiling recessed downlights

چراغ‌های سقفی فرو رفته در پرتوهای مختلف 0 تا 60 درجه در دسترس هستند..
الگویی که روی کف و دیوارها ساخته شده از طریق عرض پرتو و فاصله بین چراها تعیین می‌شود.

برای روشن کردن دیوار می‌توان به صورت جداگانه یا به صورت گروهی استفاده کرد همچنین برای ایجاد روشنایی عمومی در هنگام قرار گرفتن در فاصله بیشتری از دیوار به سمت وسط اتاق مورد استفاده قرار میگیرد. این مدل دارای امکانات فراوانی می‌باشد که وابسته به عوامل زیر است : ترکیب عرض پرتو ، فاصله بین آنها و فاصله از دیوار

برای روشنایی آثار هنری از سقف نورافکن‌های تو رفته جهت دار وجود دارد که در آن می‌توان نور را در جهت خاصی نشان داد.

و یا برای روشن کردن فضای اطراف یک صندلی، برای تهیه روشنایی کاربردی برای خواندن.

تراک لایتینگ‌ها Track lighting

اگر فضای خالی برای نورپردازی فرورفته وجود ندارد، تراک لایت راهی عالی برای استفاده از همان روش‌های طراحی است همچنین این یک گزینه بسیار مناسب برای طراحی نور است.
با اکثر سیستم‌های تراک لایت، می‌توان جهت پرتو را برای هر چراغ به صورت جداگانه تنظیم کرد.

اجازه دهید نحوه‌ی چیدمان مشخص شود بعد تراک لایت را خریداری کنید تراک لایت‌های کروی هم موجود است.

نور مخفی Cove and Coffer Lighting

می‌توانید ببینید که چگونه صندوقچه (زیر) منبع نور را پنهان می‌کند و درخشش را در سقف ایجاد می‌کند. اگر از سوئیچ کم نور استفاده شود ، این روش طراحی روشنایی می‌تواند جو زیبایی ایجاد کند.

در اینجا ترتیب روشنایی سقف آورده شده است. دوباره منبع نور پنهان است و در این حالت درخشش به دیواره‌ها معطوف می‌شود.

در اینجا چیدمان دیگری با قسمتی از سقف برافراشته شده است که با چراغ‌هایی از دو طرف قسمت برجسته به داخل اتاق می‌تابد. این تکنیک طراحی نور، کاملاً همان اثر افتاده را ندارد زیرا منبع نور در معرض آن است.

دیوارکوب Wall mounted lights

چراغ‌های دیواری را اغلب دیوارکوب می‌نامند. و همچنین ظاهر دیوارکوب شما جهت نور را مشخص می‌کند.
نورپردازی با زاویه پرتو کم، پرتوهای نوری را ایجاد می‌کند که در برابر دیوارها خودنمایی می‌کنند.

تنظیم تابش با زاویه زیاد در صورتی مناسب است که روشنایی دیوار به جای تأمین نور به شکل دکوراتیو (نور از ویژگی)، نیاز به تأمین یا کمک به سطح عمومی نور در یک اتاق را پاسخگو باشد.

یک پرتو افقی شاید یک روش غیر معمول برای استفاده از نور دیواری باشد اما به نظر می‌رسد که به طور موثر در راهروهای باریک و بلند برای ایجاد یک خط برای دنبال کردن چشم که پایین تر از سقف است، استفاده می‌شود.

شما همیشه می‌توانید به دنبال یک لوستر کلاسیک دیوارکوب باشید.

نورپردازی کف Floor Lighting

کف ممکن است یکی از آخرین مناطقی باشد که به فکر روشنایی یا قرار دادن منبع نور برای آن هستیم. ایجاد پرتوی نور در سطح کف یک روش عالی برای ایجاد جو است بنابراین انتخاب خوبی برای نورپردازی است.

این چراغ یک پرتو را به سطح کف می‌فرستد. برای ایجاد نور در سطح وسیع کف، چراغ‌هایی از این دست باید در فواصل طول دیوار قرار گیرند. با در نظر گرفتن عرض پرتو و الگویی که می خواهید روی زمین ایجاد کنید می‌توانید مسیری را که می‌توانید چراغ‌ها را قرار دهید، تعیین کنید.

یکی دیگر از تکنیک‌های نورپردازی برای کف، استفاده از نورهای روشنایی در کف برای ایجاد نور روی دیوار یا برجسته سازی ویژگی‌های معماری مانند ستون‌ها است.

نورپردازی قفسه Shelf Lighting

روشنایی قفسه‌ها را می توان برای قفسه‌های باز یا قفسه‌هایی که درهای شیشه‌ای دارند اعمال کرد. این یک روش عالی برای نشان دادن اشیا موجود در قفسه‌ها به عنوان بخشی از روشنایی در یک اتاق است. می‌توانید قفسه‌ها را به سمت پایین یا بالا روشن کنید. نوارهای روشن یک روش موثر برای تنظیم روشنایی قفسه است. در تصویر زیر توجه داشته باشید که قفسه‌ها لبه کمی روی خود دارند تا منبع نور را پنهان کنند.

روشن کردن یک قفسه به سمت بالا، یک روش ویژه برای استفاده برای یک قفسه بلند است. عرض پرتوهای باریک باعث ایجاد الگوها روی دیوار می‌شود.

روش دیگر برای روشن کردن قفسه‌ها از پشت خود قفسه است. این کار باعث روشنایی دیواره بالا و پایین قفسه می‌شود بدون اینکه اشیای قفسه را تا حد زیادی روشن کند.

روش دیگر برای روشن کردن قفسه ها از پشت خود قفسه است. این کار باعث روشنایی دیواره بالا و پایین قفسه می‌شود بدون اینکه اشیای قفسه را تا حد زیادی روشن کند.

می توانید به روشنایی هر دو قسمت بالای محفظه پرده هم فکر کنید.

نورپردازی آبجکت Object Lighting

این بخش فقط برای این است که شما به همه زوایای مختلفی که می‌توان یک شی را از آنجا روشن کرد – بالا، پایین، از کنار، با یک یا چند پرتو فکر کنید.

بیایید با جسمی که از پشت روشن شده شروع کنیم. این امر بر شکل جسم تأکید می‌کند و ممکن است کمی از نگاه شی از جلو کاسته شود زیرا نور پشت، جلوی جسم را به سایه می‌اندازد، خصوصاً اگر نور زیادی در اتاق نباشد. این روش طراحی نور سایه جالبی را در فضای اتاق ایجاد می‌کند.

بنابراین در عمل نورگیری یک جسم از جلو دشوار است. اگر این امکان برای شما وجود ندارد، به جای آن نور را از پایین امتحان کنید.

این گزینه‌ها جلوی جسم را روشن می‌کند. از آنجا که نور نسبت به سطح جهت دار است، این گزینه بافت جلوی جسم را برجسته می‌کند و سایه‌ای بزرگتر از جشم تشکیل می‌شود.

بیایید نگاهی به نورپردازی از بالا با چندین چراغ بیندازیم. می‌بینید که چگونه سایه‌ای متقارن به سطح زمین پرتاب می‌شود. نور از بالا باعث برجسته شدن بالای جسم می‌شود و هرگونه بافت را در کناره‌های جسم برجسته می‌کند.

من می‌خواهم از این فرصت استفاده کنم و در مورد روشنایی گیاهان صحبت کنم. گیاهان که از زیر روشن می‌شوند سایه های واقعا جالبی را پرتاب می‌کنند. این امر به ویژه در گیاهان بزرگ که در گلدان‌های روی زمین قرار می‌گیرند بسیار موثر است. می‌توانید از چراغ کف یا چراغ کوچکی که به گلدان بست شده است، استفاده کنید.

منابع:

[1] گروه تدیورک ،زیبایی شناختی در معماری ،ترجمه دکتر جهانشاه پاکزاد ومهندس عبدالرضا حملیون

[2]آن استین،م، مترجم: حیدری،ص. معماری نور رویکردهای اخیر به طراحی با نور طبیعی،ناشر وانیا،1392

مقاله نقش نور در آرامش بخشی فضاهای داخلی از سیویلیکا

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *